Odwetowe cła Trumpa szokują rynki

Witajcie Traderzy, mamy nadzieję, że macie miły weekend. Oto kilka najważniejszych wydarzeń z tego tygodnia:

1. Trump ogłosił wysokie cła na wszystkie towary handlowe Stanów Zjednoczonych.
2. Koszty odsetek od długu publicznego osiągnęły najwyższy poziom od 2007 roku.
3. Najnowsza runda finansowania OpenAI wyceniła firmę na 300 miliardów dolarów.
4. Inflacja w strefie euro spadła drugi miesiąc z rzędu.

Dowiedz się więcej o tych wydarzeniach w tym tygodniowym przeglądzie.

Wojna handlowa

Traderzy byli niespokojni w okresie poprzedzającym 2 kwietnia – nazwanego przez Trumpa „Dniem Wyzwolenia” – czekając na szczegóły dotyczące wzajemnych ceł prezydenta USA. Z jednej strony ogłoszenie przyniosło inwestorom upragnioną jasność. Z drugiej strony skala ogłoszonych ceł była znacznie większa niż oczekiwano. Oprócz ogólnego podatku w wysokości 10% na prawie wszystkie towary importowane do USA, Trump nakłada jeszcze wyższe cła na około 60 krajów.

Na przykład cła na towary z Chin wzrosną do ponad 54% po tym, jak prezydent USA nałożył dodatkowe 34% cła na 20% cła, które nałożył na największego eksportera świata na początku tego roku. Strefa euro będzie musiała zmierzyć się z łącznymi cłami na poziomie 20%, podczas gdy import z Japonii – jednego z najbliższych sojuszników USA – zostanie obciążony stawką 24%. Wietnam, coraz ważniejszy partner handlowy USA, zobaczy wzrost ceł do 46%. Ogólnie rzecz biorąc, te środki doprowadziłyby do najwyższego poziomu średniej stawki celnej w USA od dziesięcioleci. Na przykład Fitch Ratings szacuje, że nowa efektywna stawka celna wzrośnie do 22% – najwyższego poziomu od 1910 roku.

Jeszcze bardziej dezorientujące dla traderów i ekonomistów jest to, w jaki sposób administracja USA obliczyła wzajemne cła. W okresie poprzedzającym ogłoszenie Trump powiedział, że nowe podatki importowe zostaną dostosowane do każdego z partnerów handlowych Ameryki, uwzględniając cła innych krajów na towary amerykańskie, a także „bariery pozataryfowe”, takie jak niesprawiedliwe dotacje, surowe przepisy, podatki od wartości dodanej, zarządzane kursy wymiany i słaba ochrona własności intelektualnej.

Jednak w oświadczeniu opublikowanym w środę wieczorem, przedstawiciel handlowy USA przedstawił inną metodologię: dzieli nadwyżkę handlową danego kraju z USA przez jego całkowity eksport (na podstawie danych z 2024 roku), a następnie dzieli tę liczbę na pół, aby uzyskać „zniżkową” stawkę celną. Innymi słowy, wzajemne cła nie opierały się na dopasowaniu ceł i barier handlowych innych krajów – opierały się wyłącznie na nierównowadze handlowej. Dodając do zamieszania, nawet kraje, w których USA mają nadwyżkę handlową – lub gdzie handel jest mniej więcej zrównoważony – zostały obciążone płaskim 10% cłem.

Ten ruch oznaczał gwałtowną eskalację wojny handlowej Trumpa, zwiększając ryzyko odwetowych działań (Chiny i strefa euro już sygnalizowały plany odpowiedzi), jednocześnie podsycając obawy inflacyjne i zagrażając globalnemu wzrostowi gospodarczemu. W odpowiedzi rynki giełdowe na całym świecie spadły w czwartek, podczas gdy aktywa bezpieczne, takie jak obligacje i złoto, wzrosły. Na przykład S&P 500 spadł o 4,8% (najgorszy dzień od czasu głębi pandemii w 2020 roku), tracąc 2,5 biliona dolarów wartości rynkowej.

Dług publiczny

Nowe dane z tego tygodnia wykazały, że płatności odsetne pochłaniają coraz większy udział PKB rozwiniętych gospodarek i przewyższają wydatki na obronę i mieszkalnictwo. 38 państw członkowskich OECD wydało w ubiegłym roku średnio 3,3% wielkości swoich gospodarek na płatności odsetne – najwyższy poziom od co najmniej 2007 roku. W przeciwieństwie do tego Bank Światowy szacuje, że ta sama grupa wydała 2,4% PKB na swoje wojska w 2023 roku. Wzrost płatności odsetnych wynika z połączenia rosnących kosztów pożyczek i rosnącego poziomu zadłużenia. A jeśli ten podwójny cios się utrzyma, rządy mogą mieć trudności z pożyczaniem pieniędzy – w czasie, gdy ich potrzeby inwestycyjne są większe niż kiedykolwiek, według OECD. Przykładem jest to, że emisja długu publicznego wśród 38 państw członkowskich OECD ma osiągnąć nowy rekord 17 bilionów dolarów w 2025 roku – w porównaniu do 16 bilionów dolarów w 2024 roku i 14 bilionów dolarów w 2023 roku.

Duża część tego spodziewanego wzrostu emisji wynika z nadchodzącej fali refinansowania, ponieważ prawie połowa zaległego długu państw członkowskich OECD ma ulec wygaśnięciu lub będzie wymagała przewalutowania do 2027 roku. Termin ten jest daleki od idealnego: banki centralne, ostrożne w kwestii ponownego rozpalenia inflacji, wycofały się z zakupów obligacji. Oznacza to, że inwestorzy prywatni – w tym banki, fundusze hedgingowe i fundusze emerytalne – prawdopodobnie będą musieli wkroczyć. Ale aby to zrobić, mogą żądać wyższych rentowności obligacji, aby zrekompensować rosnące ryzyko, co dodatkowo zwiększy koszty pożyczek rządowych i potencjalnie ograniczy wydatki na opiekę zdrowotną, edukację lub inne inicjatywy sprzyjające wzrostowi gospodarczemu.

OpenAI

Pomimo ciągłych obaw o potencjalną bańkę AI, entuzjazm inwestorów pozostaje silny w przypadku firm będących na czele tej technologii – co podkreśla ogromna runda finansowania OpenAI w tym tygodniu przy oszałamiającej wycenie. Twórca ChatGPT zabezpieczył 40 miliardów dolarów nowego finansowania w transakcji, która wyceniła wiodącą na świecie firmę zajmującą się generatywną sztuczną inteligencją na 300 miliardów dolarów – najwyższą w historii Doliny Krzemowej. To prawie dwa razy więcej niż sześć miesięcy temu i dziesięć razy więcej niż 29 miliardów dolarów, które uzyskała w kwietniu 2023 roku. Co więcej, wycena po emisji wynosząca 300 miliardów dolarów sklasyfikowałaby OpenAI jako 27. największą firmę w S&P 500, gdyby była notowana na giełdzie – dowód na rosnący entuzjazm wokół sektora AI.

Sprawiedliwie należy przyznać, że startup zasłużył na to dzięki eksplozywnemu wzrostowi. Przychody mają osiągnąć w tym roku prawie 13 miliardów dolarów – ponad trzykrotnie więcej niż w zeszłym roku – i mogą zbliżyć się do 30 miliardów dolarów w 2025 roku. Mimo to rentowność pozostaje nieuchwytna: pomimo pozyskanych środków i rosnących przychodów, OpenAI nie spodziewa się osiągnąć zysku przed 2029 rokiem…

Strefa euro

Inflacja w strefie euro spadła drugi miesiąc z rzędu, zbliżając się do celu Europejskiego Banku Centralnego na poziomie 2% i wzmacniając argumenty za obniżką stóp procentowych pod koniec tego miesiąca. Ceny konsumpcyjne w bloku wzrosły w marcu o 2,2% w porównaniu z rokiem poprzednim – zgodnie z szacunkami ekonomistów i w dół z 2,3% w lutym. Tymczasem inflacja bazowa, która eliminuje zmienne ceny żywności i energii, aby lepiej ocenić podstawowe presje cenowe, spadła nieco bardziej niż oczekiwano, z 2,6% w lutym do 2,4% w zeszłym miesiącu – najniższego poziomu od początku 2022 roku. Dodając do dobrych wiadomości, inflacja usług – wskaźnik uważnie obserwowany przez EBC pod kątem oznak krajowych presji cenowych związanych z rynkiem pracy – spadła z 3,7% do 3,4%, osiągając najniższy poziom od prawie trzech lat.

W przyszłym tygodniu

1. Poniedziałek: Sprzedaż detaliczna w strefie euro (luty).
2. Wtorek: Brak ważnych wydarzeń.
3. Środa: Protokoły z ostatniego posiedzenia Fed.
4. Czwartek: Inflacja w Chinach (marzec), inflacja w USA (marzec).
5. Piątek: PKB Wielkiej Brytanii (luty), sentyment konsumentów w USA (kwiecień). Wyniki finansowe: BlackRock, JPMorgan, Wells Fargo.